Afzender:  Amsterdam Museum
Datum persbericht: 25-5-2011

Op dinsdagavond 24 mei maakte burgemeester Eberhard van der Laan bekend dat het Amsterdam Museum en het Stedelijk Museum Alkmaar voor hun gezamenlijke tentoonstellingsproject over de 16de-eeuwse schilder Van Oostsanen genomineerd waren voor de prestigieuze Turing Toekenning.
De Turing Foundation wil met de Turing Toekenning in een vroeg stadium een beslissende bijdrage leveren aan bijzondere tentoonstellingsplannen.

Tijdens een spannende avond in het Stedelijk Museum Amsterdam - de winnaar van de eerste Turing Toekenning in 2009 - werden de genomineerden bekend gemaakt. Naast het duo Amsterdam Museum en Stedelijk Museum Alkmaar, behoorden Museum Boijmans van Beuningen, het Kröller-Müller Museum en het Gemeente Museum Den Haag tot de genomineerden. Uiteindelijk won het Gemeente Museum Den Haag met een tentoonstelling over de Amerikaanse kunstenaar Calder en Piet Mondriaan.

Voor het Amsterdam Museum en het Stedelijk Museum Alkmaar is de nominatie een grote eer. De directeuren van beide musea zijn zeer ingenomen met de nominatie: “Hiermee krijgen we een belangrijke steun in de rug om onze droom te realiseren. De samenwerking tussen onze musea en het concept voor de tentoonstelling werden nadrukkelijk gewaardeerd. Natuurlijk hoopten we te winnen, maar nominatie is ook een grote erkenning. Wel is het zo dat we nu extra hard op zoek moeten naar financiering. Gelukkig leert de ervaring dat de nominatie hierbij veel goeds doet”.

Jury overwegingen
Het is voor het eerst dat een samenwerkingsproject werd genomineerd. In zijn toespraak verwoordde Van der Laan het oordeel van de jury: “Door het bijeenbrengen van de niet eerder samen getoonde kunstwerken uit zeer uiteenlopende plaatsen is het mogelijk de cultuurhistorische en artistieke betekenis van de kunstproductie in deze periode te reconstrueren. Het opmerkelijk zorgvuldig geformuleerde concept - en de andere stukken bij de aanvraag- laten zien dat over alle aspecten van de tentoonstelling goed is nagedacht. De nauwe samenwerking tussen twee musea en de Alkmaarse kerk kan daarin exemplarisch genoemd worden”.

Het tentoonstellingsplan
Van Oostsanen (1470-1533). De ware Jacob is een kunsthistorische overzichtstentoonstelling over het werk van schilder en prentontwerper Jacob Cornelisz van Oostsanen, tijdgenoot van Albrecht Dürer en Lucas van Leyden. Van Oostsanen is de vroegst bekende Amsterdamse kunstenaar, die rond 1470 in Oostzaan geboren is en rond 1500 naar Amsterdam verhuisde. De tentoonstelling is opgezet als een drieluik en zal medio 2013-2014 gelijktijdig op drie locaties te zien zijn: het Amsterdam Museum, het Stedelijk Museum Alkmaar en de Grote of Sint Laurens Kerk te Alkmaar. Voor het eerst wordt het werk van deze belangrijke, vroege Hollandse meester samengebracht in een overzicht dat nooit eerder werd gerealiseerd. Sinds eeuwen zullen de kwetsbare paneelschilderijen, die verspreid zijn geraakt over de beroemdste musea ter wereld, weer herenigd worden op Nederlandse bodem. Op drie locaties, geografisch verspreid in het gebied waar Jacob 500 jaar geleden leefde en werkte. Nieuwe ontdekkingen en toeschrijvingen zullen daarbij worden gepresenteerd. Er komt een speciaal programma over het ‘Land van Jacob’, met diverse cultuurhistorische routes van Amsterdam naar Alkmaar, via Oostzaan, het geboortedorp van Jacob en waar in 2010 een monument voor hem is onthuld, en Warmenhuizen waar zich nog een plafondschildering van Jacob bevindt.

Aanleiding: het Laatste Oordeel gerestaureerd
De concrete aanleiding voor deze grote overzichtstentoonstelling is de afronding van de jarenlange restauratie (2003-2011) van de monumentale gewelfschildering van Het Laatste Oordeel in het koor van de Grote of Sint Laurens Kerk te Alkmaar. Het gewelf is recent door experts toegeschreven aan Jacob Cornelisz van Oostsanen. Daarnaast koesterden het Stedelijk Museum Alkmaar en het Amsterdam Museum al jarenlang de wens om aandacht te besteden aan deze laatmiddeleeuwse meester, die bij het grote publiek nauwelijks bekend is en wiens oeuvre voor liefhebbers en kenners een nog onontgonnen terrein met nagenoeg onbekende maar prachtige schilderijen biedt.